Το Αστρονομικό Ρολόι της Πράγας, γνωστό ως Orloj, είναι ένα από τα πιο διάσημα και εντυπωσιακά αστρονομικά ρολόγια στον κόσμο. Βρίσκεται στον τοίχο του Παλαιού Δημαρχείου στην Πλατεία της Παλαιάς Πόλης της Πράγας στην Τσεχία. Κατασκευάστηκε αρχικά το 1410 από τον ωρολογοποιό Mikuláš of Kadaň και τον αστρονόμο Jan Šindel.
Ιστορία και Κατασκευή
Το ρολόι αποτελείται από τρία κύρια μέρη:
- Ο Αστρονομικός Δίσκος: Ο μηχανισμός αυτός δείχνει τη θέση του Ήλιου και της Σελήνης στον ουρανό και διάφορες αστρονομικές λεπτομέρειες. Ο δίσκος είναι ένας αναλογικός αστρολάβος και περιλαμβάνει ένα ηλιακό ρολόι και μια 24ωρη κλίμακα.
- Το «Περπάτημα των Αποστόλων»: Κάθε ώρα, δύο μικρά παράθυρα ανοίγουν και οι φιγούρες των 12 αποστόλων εμφανίζονται, κινούμενες με μια σειρά. Στο τέλος της παρέλασης, ένας κόκορας κουνά τα φτερά του και λαλεί, σηματοδοτώντας το τέλος της ώρας.
- Το Κάτω Μέρος: Περιλαμβάνει ένα ημερολόγιο με μεσαιωνικές ζωγραφιές που δείχνουν τους μήνες του έτους. Ο μηχανισμός αυτός προστέθηκε το 1490 από τον Jan Růže, γνωστό και ως Hanuš.
Λειτουργία και Σύμβολα
Το αστρονομικό ρολόι της Πράγας δεν είναι μόνο ένα εργαλείο για την ακριβή μέτρηση του χρόνου αλλά και ένας πολύπλοκος μηχανισμός που συνδυάζει την αστρονομία, την αστρολογία, και τη θρησκευτική παράδοση.
- Ζωδιακός Κύκλος: Ο αστρονομικός δίσκος περιλαμβάνει ζωδιακά σημάδια που δείχνουν τη θέση των αστρολογικών συμβόλων στον ουρανό.
- Χρυσό Χέρι: Ένας δείκτης δείχνει την ώρα σε 24ωρη κλίμακα με ρωμαϊκούς αριθμούς.
- Ηλιακή και Σεληνιακή Κίνηση: Το ρολόι δείχνει την τροχιά του Ήλιου και της Σελήνης γύρω από τη Γη, σύμφωνα με τις μεσαιωνικές αντιλήψεις.
Συντήρηση και Αποκατάσταση
Το Αστρονομικό Ρολόι της Πράγας έχει υποστεί πολλές επισκευές και αποκαταστάσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας του. Σημαντικές εργασίες συντήρησης έγιναν το 1866, το 1948, και το 2005-2006. Οι εργασίες αποκατάστασης είναι αναγκαίες για να διατηρηθεί ο περίπλοκος μηχανισμός σε λειτουργία και να παραμείνει ένα από τα κορυφαία αξιοθέατα της Πράγας.
Σημασία και Πολιτιστική Κληρονομιά
Το ρολόι είναι ένα ζωντανό σύμβολο της πολιτιστικής κληρονομιάς της Πράγας και της Ευρώπης γενικότερα. Προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο και αποτελεί κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος στην Πλατεία της Παλαιάς Πόλης. Η λειτουργία και η ομορφιά του ρολογιού μαρτυρούν την προηγμένη τεχνολογία και την καλλιτεχνική δημιουργία της μεσαιωνικής Ευρώπης.
Το Αστρονομικό Ρολόι της Πράγας συνεχίζει να είναι μια ζωντανή απόδειξη της ανθρώπινης εφευρετικότητας και αισθητικής, και αποτελεί έναν ανεκτίμητο θησαυρό της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
